Vissen
De Waddenzee is een van 's werelds grootste aaneengesloten, door getijden beïnvloede wetlands. Met meer dan 140 tot nu toe geregistreerde vissoorten is het visbestand van de Waddenzee uitzonderlijk divers. Ongeveer 20 soorten brengen (bijna) hun hele levenscyclus in het gebied door; anderen zijn tijdens een deel van hun leven afhankelijk van de Waddenzee. Dit laatste geldt voor veel platvis-soorten, die hun juveniele fase in het gebied doorbrengen, voor diadrome soorten, die het gebied op weg van en naar hun paaigebieden in zee- of zoetwater passeren, en voor seizoensgebonden trekvissen.
De populaties van veel vissoorten in de Waddenzee zijn in de afgelopen decennia afgenomen. Er is nog steeds gebrek aan inzicht in essentiële processen en functionele ketens, waardoor effectieve en efficiënte bescherming van de visstand belemmerd wordt. Om die reden hebben Deense, Nederlandse en Duitse visdeskundigen instandhoudingsdoelen voor de visstand ontwikkeld - de zogenaamde Trilaterale Visdoelstellingen (Trilateral Fish Targets), die als onderdeel van het Waddenzee Plan (2010) tijdens de 11e Trilaterale Regeringsconferentie (Sylt, 2010) werden aangenomen. Deze doelen zijn
- levensvatbare populaties en een natuurlijke voortplanting van typische Waddenzee- vissoorten;
- de aanwezigheid van en overvloed aan vissoorten behorende bij de natuurlijke dynamiek in (a)biotische omstandigheden;
- gunstige leefomstandigheden voor bedreigde vissoorten;
- het behoud van de diversiteit aan natuurlijke habitats om een basis te bieden voor de paai- en kraamkamerfuncties voor jonge vissen;
- behoud en herstel van de mogelijkheden voor trekkende vissen om te kunnen migreren tussen de Waddenzee en de binnenwateren.
Op de 12e Trilaterale Regeringsconferentie in Tønder (2014) kwamen Denemarken, Duitsland en Nederland overeen om aan de verdere implementatie van deze Trilaterale Visdoelstellingen te werken. Besloten werd om meer nadruk op deze doelen te leggen door middel van een Trilateraal Waddenzee Swimway Actieprogramma. Dit programma werd in 2018 door een trilaterale coördinatiegroep ontwikkeld, met bijdragen van onderzoeksinstituten, natuurbeheerorganisaties en overheden. Het Waddenzee Swimway Actieprogramma bevat voorstellen voor onderzoek, monitoring, beleid, concrete maatregelen en communicatie.
De belangrijkste aspecten van het programma werden meegenomen bij de uitwerking van een Swimway-visie, die als bijlage bij de Verklaring van Leeuwarden (2018) gevoegd is en door ministers van de drie landen in mei 2018 ondertekend werd tijdens de 13e Trilaterale Regeringsconferentie in Leeuwarden.
De visie richt zich op de betrokkenheid van stakeholders zoals onderzoekers, beroeps- en sportvissers, waterschappen, relevante overheidsinstanties en ngo's; hun activiteiten kunnen direct of indirect van invloed zijn op de visstand. Dat zij de ondersteunende verklaring voor de trilaterale Swimway-visie op de conferentie in Leeuwarden ondertekend hebben, laat zien dat zij betrokken zijn en markeert tegelijkertijd het startsein voor de Swimway-visie.
Ga voor meer informatie over het Swimway Initiative naar swimway.waddensea-worldheritage.org